Skip to main content

De Koninklijke Munt van België

Wist u dat de Koninklijke Munt van België, de KMB, 100% digitaal toegankelijk is? Dat betekent dat fabrikanten van juwelen zich elektronisch kunnen inschrijven, waardoor omslachtige briefwisselingen voortaan tot het verleden behoren. Zo kunnen o.a. de volgende acties online worden ondernomen:

  • Juwelenfabrikanten en handelskeurmeesters die al geregistreerd zijn, moeten de juistheid van hun gegevens controleren;
  • Nieuwe juwelenfabrikanten kunnen zich inschrijven met de online tool;
  • Nieuwe handelskeurmeesters zullen zich moeten inschrijven met de online tool;
  • Opkopers van edelmetalen kunnen zich registreren met de online tool;
  • Handelaren of kleinhandelaren die hun juwelen niet vervaardigen, hoeven zich niet langer in te schrijven bij het Waarborgregister van de Koninklijke Munt van België.

Iedere handelaar in edelmetalen is in België verplicht zich in te schrijven in het Waarborgregister van het waarborgkantoor van de Koninklijke Munt van België. Dat houdt ook in dat geen enkel werk dat uit edelmetalen is vervaardigd, op de Belgische markt verkocht mag worden die niet is ingeschreven in het Waarborgregister.


Muntslag uitbesteed aan Nederland

De Koninklijke Munt van België (KMB) is verantwoordelijk voor de bestelling van de circulatiemunten, het design, de kwaliteitscontrole en de screening van valse muntstukken. Daarnaast vertegenwoordigt de Koninklijke Munt de Belgische Staat op internationaal niveau. De muntslag en de commercialisatie zijn tot en met 31 december 2025 gegund aan de Koninklijke Nederlandse Munt. De Belgische koning blijft echter de uitgevende autoriteit. De opdracht tot het beheren van het waarborgkantoor voor edele metalen is toevertrouwd aan de KMB. Dit houdt onder andere in het bijhouden van de inschrijvingen in het Waarborgregister en het goedkeuren van stempelhandtekeningen.


Herdenkingsmunt 130 jaar Art Nouveau

Eind juni 2023 werd een werkelijk unieke herdenkingsmunt van 2 euro onthuld, welke volledig is gewijd aan Art Nouveau. Nog niet eerder werd in de Belgische numismatiek een 2 euromunt gewijd aan een kunststroming. Dit collectors item herdenkt op een bijzondere manier de Belgische Art Nouveau kunststroming, die dit jaar 130 jaar bestaat. De stroming ontstond in het hartje van Brussel en op de munt is een geveldetail (muurmozaïek) van het Huis van Eetvelde van Victor Horta te zien. Hij was één van de grondleggers van de Art Nouveau kunststroming. Art Nouveau is meer dan een stroming binnen de architectuur. Het is een totaalkunst, ook in het decoratieve, waarbij het geheel steeds voorop staat. De presentatie van de munt gebeurde dan ook niet geheel toevallig in het huis van Eetvelde.
Het ontwerp van de herdenkingsmunt laat heel mooi de symmetrie zien die zo kenmerkend is voor deze kunststroming, evenals de link met de natuur – een belangrijke inspiratiebron voor de Art Nouveau – door de elegante lijnen. Als u goed kijkt kunt u een irisbloem waarnemen; de link met de ontwerpster van de munt, Iris Bruijns. De oplage van de bijzondere munt is gelimiteerd op 75.000 exemplaren en de prijs is tien euro.

Hoe staat het nu met de goudkoers?

De goudmarkt heeft van oudsher altijd een speciale aantrekkingskracht gehad voor investeerders en analisten en de huidige goudkoers is daarop geen uitzondering. De afgelopen jaren is de goudprijs gestaag gestegen, op een daling eind 2020-begin 2021 na. Naast vraag en aanbod, zijn uiteenlopende factoren van invloed op de goudkoers. De koersbewegingen fluctueren per uur en hebben ook een sterk psychologisch aspect. De koers reageert onder andere op speculatie en politieke en economische onrust. Zodra het vertrouwen van beleggers afneemt, zoals tijdens een politieke of economische crisis, worden edelmetalen populair en dat kan een snel stijgende koers tot gevolg hebben.


Vraag en aanbod en andere factoren

De goudkoers is eigenlijk het bedrag dat de kopers er op dat moment voor over hebben en wat de verkopers er minimaal voor willen ontvangen. Op dit moment (we schrijven september 2023) schommelt de goudkoers rond de € 1.800 per Troy ounce (‘OZ’, de belangrijkste gewichtseenheid, gelijk aan 31,1 gram). De koersen zijn 24 uur per dag in elke valuta af te lezen. Een van de belangrijkste factoren die de stijging de laatste jaren veroorzaakte, is de aanhoudende bezorgdheid over de economische gevolgen van de wereldwijde coronapandemie. Beleggers zoeken zoals gezegd traditioneel hun toevlucht in goud als een soort veilige haven in tijden van onzekerheid. Bovendien draagt de angst voor inflatie bij aan de aantrekkingskracht van goud als een ‘hedge’ tegen het verlies aan koopkracht. Hedgen of hedging is het (geheel of gedeeltelijk) afdekken van een financieel risico van een investering door middel van een andere investering.


Naarmate de economieën wereldwijd herstellen en monetaire beleidsmakers hun ‘koers’ bijstellen, zijn de verwachtingen voor de goudkoers in de nabije toekomst enigszins verdeeld. Tussen begin 2023 en begin mei, stegen de goudprijzen nog met 13%. Sindsdien lijkt het wat te stagneren. Het lijkt erop dat beleggers niet meer staan te springen om goud aan te kopen op de huidige niveaus; en dat komt waarschijnlijk omdat de prijzen relatief dicht bij de hoogste prijs aller tijden liggen. Zouden de prijzen dalen, dan zou het kunnen dat het huidige niveau in meer dan 5 jaar niet meer gehaald wordt. Analisten verwachten dat in het vierde kwartaal van 2023 een recessie inzet en dat de rente in het eerste kwartaal van 2024 wordt verlaagd. De goudprijsverwachting voor 2024 is nu naar beneden bijgesteld naar 2.000 USD per ounce, tegen 2.200 USD eerder.


Het is daarnaast belangrijk om rekening te houden met andere factoren die de goudkoers kunnen beïnvloeden, zoals geopolitieke spanningen, valutaschommelingen en technologische ontwikkelingen. Denk daarbij aan de toenemende vraag naar duurzame technologieën zoals zonnepanelen en elektronica die de vraag naar goud als industrieel materiaal aanwakkeren, wat op zijn beurt de prijs uiteraard kan beïnvloeden.


Goud blijft in de picture

Kortom, de goudkoers weerspiegelt de complexe interactie van verschillende economische en geopolitieke factoren. Hoewel de toekomst van de goudprijs ongewis blijft, is het duidelijk dat goud zijn rol als waardeopslag en diversificatiemiddel in beleggingsportefeuilles zal behouden. Beleggers doen er echter goed aan waakzaam te blijven en zich bewust zijn van de volatiliteit van de markt, terwijl ze de ontwikkelingen in de wereldeconomie nauwlettend volgen om weloverwogen beslissingen te kunnen nemen.

Veilige opslag van edelmetalen

U zult zich afvragen: als ik zilver- of goudbaren of zilveren of gouden munten koop, wáár moet ik ze dan opslaan? U hebt immers goud en/of zilver aangekocht, om enige zekerheid te hebben voor de toekomst; iets waar u altijd op kunt terugvallen. U heeft dan de garantie dat u overal ter wereld terecht kunt met het ‘verzilveren’ van uw spaarpotje.
Thuis bewaren van uw zilver- of goudschatten is uiteraard niet aan te raden met het oog op brand, diefstal of afpersing. Aangekochte baren en/of munten kunnen bijvoorbeeld onder uw naam worden opgeslagen in een bankkluis Nederland of België, maar ook in een douane-entrepot in Zwitserland. Bij edelmetaal dat in een douanedepot wordt opgeslagen, is bij de aan- en verkoop namelijk geen BTW verschuldigd. Andere beheersmaatschappijen bijvoorbeeld in Nederland, werken met een stichting derdengelden en hebben een vergunning van de AFM – de Autoriteit Financiële Markten – voor het aanbieden van zilver als beleggingsobject, in combinatie met opslag. Dat zijn betrouwbare, veilige en volledig gealloceerde methoden waarbij uw edelmetaal optimaal verzekerd is. De opslag vindt plaats conform wettelijke regels, eisen en zorgplicht. De Autoriteit Financiële Markten is een door de overheid ingestelde instantie, die toezicht houdt op de financiële marktsector, zoals op sparen, beleggen, verzekeren, lenen, pensioenen, kapitaalmarkten, assetmanagement en accountsorganisaties en verslaggeving. De AFM zorgt er als toezichthouder voor dat het publiek, het bedrijfsleven én de overheid vertrouwen houden in de financiële markten en dat de markten op een transparante en eerlijke manier werken.

Opslag in Zürich – Zwitserland

In Zürich Zwitserland vinden we de grootste opslagfaciliteit voor edelmetaal in Europa, namelijk Loomis International. Dit is een zeer zwaar beveiligde opslaglocatie, waar vele banken hun voorraad goud opslaan. De opslagfaciliteit biedt nog een ander voordeel, want Loomis is gesitueerd temidden van de dynamische wereldwijde handel in edelmetalen.

Opslag in Nederland

Een van de opslagen van edelmetaal in Nederland die het hoogste veiligheidsniveau heeft (K10) is Brink’s Global in Amsterdam. Het veiligheidsniveau is alleen vergelijkbaar maar dat van de Nederlandsche Bank (DNB). Ook elders in Nederland, zoals in Rotterdam, bestaan zwaar beveiligde locaties voor de opslag van goud en zilver.  De Nederlandse Kluis (DNK) is de grootste aanbieder van externe kluizen in Nederland, met ruim 45 locaties. Vaak kunt er dezelfde dag nog terecht voor het huren van een kluis.

Opslag in België

U kunt ervoor kiezen om uw goud en/of zilver in een kluis bij een bank of bij een privaat kluizencomplex onder te brengen. Hou er rekening mee dat het niet altijd makkelijk is aan te tonen bij een verzekeringsmaatschappij, hoeveel goud en zilver u bewaarde in een kluis, op het moment dat een bank te maken krijgt met een inbraak of overval. Maar wellicht nog belangrijker: ook een bank kan failliet gaan, zoals we in het verleden hebben gezien. Dan wordt er een curator aan het werk gezet en totdat het faillissement is afgewikkeld, kunt u niet beschikken over uw bezittingen. En het is natuurlijk niet geheel ondenkbaar dat het moment dat een bank failliet gaat samenvalt met een moment waarop u uw bezittingen te gelde zou willen maken.

Er bestaan uiterst zwaar beveiligde kluizencomplexen in Europa, in een aparte atoomkelder, meters diep onder de grond, die zelfs bestand zijn tegen aanvallen met Scud-raketten. Gebouwen die zijn opgetrokken uit staal en gewapend beton dat vele meters dik is. Kogelwerend glas en zones en sluizen waar men zich doorheen moet werken voordat men bij het eigenlijke complex van kluizen kan komen. Ook nummerplaatherkenning wordt toegepast, zodat u met uw wagen het gebouw in kunt rijden via een dubbele sluizenschacht zodat u veilig én anoniem bij uw kluis terecht kunt.

Dus tja, honderd procent zekerheid is wellicht een utopie, maar dieven of overvallers moeten wel van extreem goede huize komen, om al die maatregelen te kunnen omzeilen…

Zilveren baren en munten

Waarom zilveren baren of munten kopen?

Een goede vraag! Is het kopen van zilveren baren of zilveren munten een slimme investering? Dat valt natuurlijk niet altijd van tevoren te voorspellen, maar doorgaans wordt het beleggen in zilver zeker gezien als een investering die aantrekkelijk is voor beleggers. De prijsbewegingen van de afgelopen jaren laten namelijk wel zien dat beleggingen in zilver zelfs beter kunnen renderen dan beleggingen in goud. Het aankopen van zilveren baren kan ook zakelijk gebeuren, waardoor u de BTW kunt terugvorderen. Zilverbaren zijn altijd nieuw gegoten en de samenstelling is tenminste 99,99 procent puur zilver.

Gecertificeerde leveranciers

Willen zilveren baren en munten wereldwijd goed verhandelbaar zijn, dan is het zaak dat ze afkomstig zijn van LBMA gecertificeerde leveranciers, zoals bijvoorbeeld Umicore en Remondis.
LBMA betekent ‘Londen Bullion Market Association’ en is de Branchevereniging voor de handel in goud en zilver (in Londen). Zij stellen standaarden op voor de raffinage en de handels- en gedragsregels. De LBMA is ook in het bezit van het intellectueel eigendom van de Londense goudfixing, maar het dagelijkse beheer van de LMBA Gold Price is echter uitbesteed aan de ICE Benchmark Administration, de IBA.  Dit is gebeurd nadat een groep deskundigen in februari 2014 tot de conclusie waren gekomen dat de (middag-) goudfixing al een jaar of tien werd gemanipuleerd door een bepaalde groep handelaren. Het werd een schandaal, naast het bekende LIBOR-schandaal en het Euribor-schandaal.

Welke zilverbaren zijn zoal te koop?

Wanneer u zich als leek gaat verdiepen in een investering in bijvoorbeeld zilveren munten of zilveren baren, dan kunt u zich al gauw enigszins verloren voelen door het enorme aanbod. U kunt uw keuze baseren op basis van het zilvergehalte, de prijs en/of het ontwerp. Er is echter ook online genoeg informatie te vinden over het potentiële rendement van de meest aantrekkelijke en gangbare zilveren baren en munten als belegging.

Bekende zilverbaren van LBMA-gecertificeerde leveranciers, zijn onder andere:

  • Zilverbaar 100 en 1000 troy ounce BTW-vrij Zwitserland
  • Zilverbaar 1000 troy ounce BTW-vrij Singapore
  • Valcambi CombiBar 100 x 1 gram zilverbaar, belast met 21% BTW
  • Remondis 250, 500 gram en 1 kilo zilverbaar, belast met 21% BTW
  • Umicore 50, 100, 250, 500 gram en 1 en 5 kilo zilverbaar, belast met 21% BTW

Wat zijn de bestsellers onder zilveren munten?

Zilveren munten die het goed doen bij beleggers zijn bijvoorbeeld:

  • Zilveren Wiener Philharmoniker
  • American Eagle Silver munt
  • Zilveren Canadese Maple Leaf
  • Zilveren Britse Britannia
  • Nederlands muntgeld, 72% zilver
  • Zilveren Australische Kangaroo
  • Chinese Zilveren Panda

Zekerheid door met LBMA-keurmerk

Het LBMA keurmerk is een keurmerk dat door de London Bullion Market Association verstrekt wordt; de internationale handelsvereniging die sinds 1987 de markt voor ongemunt goud en zilver vertegenwoordigt. Het keurmerk wordt uitsluitend verstrekt aan smelterijen die producten van edelmetaal zoals goud en zilver produceren, conform bepaalde kwaliteitseisen. De LBMA houdt wereldwijd een lijst (‘the Good Delivery List’)  bij van alle smelterijen die aan hun keurmerk voldoen. Om daarvoor in aanmerking te komen, moeten de bedrijven elk jaar een bepaald aantal kilo’s fijngoud en fijnzilver produceren. Wanneer u kiest voor een producent die LBMA gekeurd is, kunt u er als koper van verzekerd zijn dat uw goud- of zilverbaar geproduceerd is volgens de allerhoogste standaarden. Oftewel: u heeft honderd procent garantie dat het gewicht en het gehalte aan edelmetaal van uw aankoop klopt. Dat is een waarborg dat u waar ook ter wereld uw edelmetaal weer kunt verkopen, zonder dat dit onderworpen moet worden aan een kwaliteitstoetsing.

Op de website van de LBMA vindt u een lijst van alle LBMA-geaccrediteerde producenten, de hiervoor genoemde Good Delivery List.

NB: Bovenstaand artikel is ter informatie en aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Raadpleeg altijd de juiste instanties voor de meest actuele wet- en regelgeving.

Zilver als belegging

Beleggen in zilver betekent dat u uw geld investeert in de aankoop van zilver. Beleggen in zilver wordt door beleggers gezien als een aantrekkelijke investering, gezien de potentieel hoge rendementen die behaald kunnen worden. Zilver is – net als goud – doorgaans een vrij waardevast metaal. Vanwege die waardevastheid is het in tijden van crisis een aantrekkelijk beleggingsproduct, vaak in tegenstelling tot andere beleggingsopties. Wat moet u weten als u in zilver wilt beleggen?

Waarom beleggen in zilver?

De goudprijs is door de wereldwijde economische onrust sterk gestegen. Beleggers gaan daarom op zoek naar een geschikt alternatief, dat nog enigszins betaalbaar is. Prijsbewegingen die we de laatste jaren zagen, zorgen ervoor dat zilver door beleggers gezien wordt als een aantrekkelijke investering. De prestaties van zilver kunnen die van beleggen in goud zelfs overtreffen. U dient er wel rekening mee te houden dat het beleggen in zilver als een vorm van vermogensbescherming een aparte benadering vergt, omdat zilver niet honderd procent beschouwd kan worden als edelmetaal.  85% Van het zilver wordt voor industriële doeleinden gebruikt. Die aanzienlijke rol in de industriële vraag, verklaart niet alleen de stijging van de zilverprijs de laatste tien jaar. De verschuiving van zilver als industrieel metaal naar monetair materiaal, is grotendeels de oorzaak van de prijsstijgingen.

Zilver ten opzichte van goud

Zilver als edelmetaal moeten we los zien van goud. De zilvermarkt is voor wat omvang betreft wel 20 maal kleiner dan de markt in goudaandelen of de obligatiemarkt. Aan de andere kant is het met name die kleinere marktomvang in combinatie met de snel toenemende industriële vraag naar fysiek zilver, dat het kopen van zilver zo aanlokkelijk maakt. Een belegging in zilver kende de laatste jaar een gemiddeld rendement van 9% per jaar. In 2022 verloor zilver echter circa 11% van zijn waarde. Steeds hogere rentes hebben een negatieve invloed op de prijzen van zilver en goud. Een sterke dollar gooide roet in het eten van goud- en zilverbeleggers doordat goud, zilver en vele andere grondstoffen op de financiële markten immers standaard worden afgerekend in dollars. Bij een sterke dollar moeten landen die andere valuta hebben meer geld uitgeven om grondstoffen te kunnen kopen. Aan de andere kant heeft een zwakke doller vaak een gunstig effect op de prijzen van goud en zilver. De dollar werd in 2022 zo’n 16% meer waard. Sinds de invoering van de euro wordt de zilverprijs echter steeds vaker ook in euro’s getoond. De zilverprijs wordt uitgedrukt in troy per ounce, waarbij 1 troy ounce gelijk staat aan 31,1034768 gram. Staat de zilverprijs bijvoorbeeld op $ 16, dan betaalt u
$ 16 voor ietsje meer dan 31 gram aan zilver.

Waardoor kan de prijs van zilver stijgen?

Een afnemende inflatie, lage rentes en een zwakke doller zijn de meest ideale ingrediënten voor een stijgende zilverprijs. Vraag en aanbod is een permanente factor en naar verwachting zal de vraag naar fysiek zilver de komende jaren groter zijn dan het aanbod. De stijgende vraag vanuit de fabrikanten van elektrische auto’s zal de vraag naar zilver alleen maar aanwakkeren. Batterijen in elektrische auto’s gebruiken namelijk tussen de 25 en 50 gram zilver per auto. Ook wordt zilver veel gebruikt in zonnepanelen en vanwege de energietransitie stijgt ook die vraag exponentieel.

Het kan de moeite waard zijn om de historische verhoudingen van de goud-zilver ratio eens onder de loep te nemen. Die ratio drukt uit hoe goud gewaardeerd wordt ten opzichte van zilver. In het jaar 1840 was die ratio 15,5 en in 1990 stond die ratio op 99, wat wil zeggen dat goud op dat moment 99 keer duurder was dan zilver. In de daaropvolgende jaren presteerde zilver aanzienlijk beter, waardoor de goud/zilver ratio in 2011 daalde tot 31, maar liep in de loop van afgelopen jaar weer op tot ongeveer 95. Op het moment dat u verwacht dat deze ratio weer zal dalen, is het wellicht interessant om een groter aandeel in zilver dan in goud te overwegen. Net als goud biedt zilver enige vorm van bescherming tegen inflatie, beursdalingen en valutarisico’s, maar veel traditionele beleggers zetten liever niet uitsluitend in op goud en zilver omdat het niet rendeert. Het levert namelijk geen dividend, maar het zijn de koerswinsten die voor het rendement kunnen zorgen.

De gezondheidseffecten van zilver

Wist u dat oplosbare zilverzouten, met name AgNO3,  al dodelijk kunnen zijn bij concentraties van + 2 gram? Het kan ernstige verwondingen veroorzaken wanneer deze vloeistof in contact komt met de ogen. Huidcontact kan huidirritatie veroorzaken. Blootstelling aan hoge concentraties dampen kan duizeligheid, kortademigheid, hoofdpijn of ademhalingsinfecties veroorzaken. Extreem hoge concentraties veroorzaken slaperigheid, verwarring, bewusteloosheid en kunnen zelfs coma of de dood tot gevolg hebben. De risico’s bij inademing zijn ook aanzienlijk en behoorlijk giftig. Het kan maagklachten veroorzaken, misselijkheid, overgeven en diarree. Aspiratie van het materiaal in de longen na inslikken of wanneer men gaat overgeven, kan een chemische longontsteking veroorzaken die fataal kan aflopen.

Overmatige chronische blootstelling aan zilver, kan bij mensen hartritme stoornissen veroorzaken, permanente hersenbeschadiging en beschadiging van het zenuwstelsel.
Zilververbindingen worden heel langzaam opgenomen door de lichaamsweefsels, waardoor er een blauw- of blauwgrijze huidverkleuring ontstaat (arigiria of argyrie). Het is een dermatologische aandoening die wordt veroorzaakt doordat iemand elementair zilver, zilverstof of zilververbindingen (zilvernitraat, zilverbromaat of zilverjodide) binnenkrijgt. Na inname zullen de zilverzouten zich ophopen in de huid, waar ze door zonlicht worden geoxideerd. Dat is exact hetzelfde proces dat foto’s doet ontwikkelen. De verkleuring zal het eerst zichtbaar worden in de vingernagels en verspreidt zich geleidelijk naar het gelaat en het tandvlees, totdat uiteindelijk het hele lichaam is aangedaan. Hoogstwaarschijnlijk is de huidverkleuring onomkeerbaar, want het zilver hoopt zich op in de diepste huidlagen. Lasertherapie, of zelfs chirurgische verwijdering van de bovenste huidlagen (zoals sommige patiënten ondergaan), zijn daarom volstrekt zinloos.

Gevaarlijk bij inwendig gebruik

Aan het eind van de 19e en begin van de 20e eeuw kwam deze aandoening vaak voor omdat in die tijd zilveroplossingen frequent werden gebruikt in de geneeskunde. De laatste jaren worden de meeste gevallen van argyrie toegeschreven aan de consumptie van zelfgemaakt colloïdaal zilver (zilverwater, dat soms als voedingssupplement wordt gebruikt) bij alternatieve geneeswijzen. Vóór de ontdekking van penicilline werd dit middel veelvuldig voorgeschreven als antibioticum bij infecties, zoals syfilis. Tot 1938 was colloïdaal zilver in de Verenigde Staten aangemeld als geneesmiddel. In de geneeskunde van vandaag wordt colloïdaal zilver niet meer inwendig gebruikt. Als voedingssupplement is het in de EU-lidstaten ook inmiddels verboden. Het mag alleen nog als bacteriedodend middel voor uitwendig gebruik worden verkocht en in Duitsland bijvoorbeeld als plantenbeschermingsmiddel.

Argyrie komt ook voor bij mensen die via voeding (bijvoorbeeld via het tafelzilver) óf via de lucht (bijvoorbeeld fabrieksarbeiders in fabrieken waar men met zilver werkt), langdurig zilver binnenkrijgen. Afgezien van de huidverkleuring, treden er gelukkig geen andere negatieve verschijnselen op. Argyrosis kennen we als een soortgelijke aandoening in het oog, waar zilverstapeling zich voordoet. Een aandoening die hieraan verwant wordt is chrysiasis; dat is een verkleuring van de huid die zich voordoet als gevolg van ophoping van goud in de huid.

Al met al een behoorlijk giftig goedje dat zilver wanneer je het binnen krijgt. Bij normaal gebruik zoals bij het dragen van sieraden, is er echter geen vuiltje aan de lucht en kunt u zorgeloos genieten van dit bijzondere edelmetaal!

De ‘gouden’ encyclopedie, deel 6: Nog meer zilver!

Eigenschappen en toepassingen van zilver

Zilver is een buigbaar edelmetaal dat iets harder is dan goud. Het is eenvoudig te bewerken en beschikt over een witte glans. Van alle metalen heeft zilver de beste elektrische geleidbaarheid en tevens de laagste overgangsweerstand, dus zelfs beter dan die van koper en goud. Goud wordt echter vaker toegepast omdat het niet corrodeert. Zilver heeft het Atoomnummer 47 en de chemische aanduiding is Ag. Het smeltpunt is 962 graden Celsius en het kookpunt 2212 graden Celsius. Zilver wordt wel verwerkt in soldeer, stroomplinten en stopcontacten. Zilver is ook de beste licht weerkaatsende stof die we kennen en dat is dan ook de reden dat er spiegels van gemaakt worden. Zilveren spiegels worden wel voorzien van een beschermlaag om te voorkomen dat ze barsten. Zilver werd vroeger vaak gebruikt om munten van te maken, maar tegenwoordig worden daarvoor vaak andere metalen gebruikt.
Sterling zilver – dat is de benaming voor een legering die 92,5% zilver bevat, wordt ook gebruikt om sieraden en bijzondere gebruiksvoorwerpen zoals bestek van te maken.
Met zilver en zink of zilver en cadmium maakt men batterijen met een lange levensduur. Zilvernitraat (AgNO3) is lichtgevoelig en men gebruikt dat om fotofilm en fotopapier van te maken. Zilver jodide (Agl) gebruikt men om kunstmatig wolken te creëren voor de productie van regen. Al met al dus heel wat bijzonder eigenschappen en toepassingen!

Waarom wordt zilver zwart?

Zilver kan door oxidatie verkleuren. Oxidatie is een chemische reactie die zich voordoet als zilver in aanraking komt met waterstofsulfide (zwavelwaterstof). Waterstofsulfide is een gas dat overal in de lucht voortkomt en dat zorgt voor het dunne zwarte laagje op zilveren voorwerpen. Oxidatie is echter een geheel natuurlijk proces en is dan ook niet schadelijk voor het zilver. Oxidatie gebeurt bij alle producten en sieraden die gemaakt zijn van zilver, ook die van het eerste gehalte zilver. Het gehalteteken duidt het soort en het gehalte van het edelmetaal zilver aan. Het meesterteken, ook wel verantwoordelijkheidsteken genoemd, laat zien wie een artikel heeft gemaakt of wie het op de markt heeft gebracht (het importeursteken).

Wat betekent ‘de Waarborgwet’?

De Waarborgwet is de oudste vorm van consumentenbescherming in Nederland. Intentie is om de consument te beschermen tegen bedrog ten aanzien van de gehaltes van edelmetalen in sieraden, uurwerken en gebruiksvoorwerpen en ook om de ondernemers te beschermen tegen oneerlijke concurrentie.  Elke ondernemer is verplicht een platina, gouden of zilveren voorwerp te laten waarborgen voordat het in Nederland in de handel wordt gebracht, tenzij het voorwerp reeds beschikt over een gehaltemerk. Vastgelegd is beneden welke massa aan platina, goud of zilver een voorwerp niet behoeft te worden gewaarborgd. Voor de verschillende edelmetalen kan die ondergrens verschillend worden vastgesteld. De verplichting is overigens ook van toepassing op een voorwerp waarvan het eerder aangebrachte gehaltemerk niet langer leesbaar is. Een waarborginstelling beschikt over een accreditatie van de Stichting Raad voor Accreditatie of van een andere nationale accreditatie-instantie die het vertrouwen rechtvaardigt dat de waarborginstelling haar taken conform de eisen gesteld in de wet, vervult.

Wat zijn de keurtekens van zilver?

Keurtekens garanderen het juiste gehalte aan zilver, goud en platina.
Koopt u een sieraad of gebruiksvoorwerp van zilver, goud of een ander edelmetaal, dan is dat een bijzondere en vaak kostbare aanschaf. Maar, waar kunt u nu als consument op letten wanneer u een dergelijke aankoop overweegt? Met andere worden: hoe weet u of het edelmetaal ‘echt’ is?
Zoals u in de vorige alinea kon lezen, hebben we in Nederland de Waarborgwet. Die verplicht juweliers, edelsmeden en groothandelaren in sieraden hun producten van edelmetaal te (laten) voorzien van keurtekens. Dat is van toepassing voor alle gouden voorwerpen vanaf 1 gram en voor zilver geldt een minimumgewicht van 8 gram en voor platina van 0,5 gram. Sieraden en artikelen die minder wegen, zijn vrijgesteld van het aanbrengen van een keurteken.

Koopt u sieraden van goud, zilver of platina, dan bent u dus in Nederland goed beschermd. Let dus wel bij de aankoop op de aanwezigheid van de keurtekens; dat is immers uw waarborg!

De ‘gouden’ encyclopedie, deel 5: Zilver!

We zijn inmiddels aangeland bij de letter Z – de “Z” van zilver, weliswaar noemen we het onze ‘gouden’ encyclopedie, maar dit ook zeer bekende edelmetaal mag daarin zéker niet ontbreken. Want, wat weet u eigenlijk van zilver? Hoe en waar wordt het gevonden, gewonnen en tot sieraden en gebruiksvoorwerpen verwerkt? En is het ook een veelvuldig gebruikt metaal voor de industrie? Kunt u oud zilver, net als oud goud, ook weer verkopen en zijn er ook verschillen in de gehaltes zilver?
Na deze bloggen bent u een stuk wijzer over zilver.

De waarde van zilver

De waarde van zilver komt – net als bij goud- tot stand door het wereldwijd gespeelde spel van vraag en aanbod. Goud prijkt met stip bovenaan, en alhoewel zilver op plek 2 prijkt, betekent dat geenszins dat de waarde van zilver kan wedijveren met die van goud. Die waarde is namelijk stukken lager, eenvoudigweg omdat het minder schaars is, makkelijker gewonnen kan worden tegen lagere kosten. De waarde van zilver fluctueert minder dan de waarde van goud, maar is desalniettemin 24 uur per dag in beweging.   Maar ook het glanzende zilver is een metaal dat al eeuwenlang geliefd is bij edelsmeden over de hele wereld, die er graag sieraden en gebruiksvoorwerpen van maken. In tegenstelling tot goud en platina, kan zilver na verloop van tijd zwart worden door oxidatie. Maar… even een poetsdoek erover en de glans is terug als vanouds: in volle glorie!

Hoe en waar wordt zilver gevonden en gewonnen?

Aangenomen wordt dat het eerste edelmetaal (zilver én goud), zo’n 8.000 jaar geleden werd gevonden in gebergten van de Balkan; Turkije, Perzië en Afghanistan. Omstreeks het jaar 3.000 voor Christus werd zilver voor het eerst gevonden in Egypte. Omdat het nog zeldzaam was, kende men er aanvankelijk zelfs een hogere waarde aan toe dan aan goud. Zilver kent meer vindplaatsen dan andere edele metalen. Tegenwoordig wordt zilver vooral gewonnen in mijnen in Zuid-Amerika; Mexico, Peru, de Verenigde Staten, Australië en Canada. Van oudsher is Mexico een van de grootste vindplaatsen van zilver. Al ten tijde van ontdekkingsreiziger Columbus haalden met name de Spanjaarden het witte edelmetaal daar massaal uit de grond.
Zilver vinden we in de natuur zowel in ‘gedegen’ toestand, maar ook in erts. Gedegen zilver wil zeggen dat er ook andere metalen in zitten, waaronder koper, goud, kwik, bismut en antimoon. De reden dat zilver in de natuur vaker ‘chemisch gebonden’ voorkomt, is dat zilver heel makkelijk de verbinding aangaat met zwavel en chloor. Het mineraal Argentit (chemische formule Ag2S) is een zilversulfide en is het belangrijkste zilvererts. Het Franse woord voor zilver (l’argent) komt hier vandaan. Zilver wordt dezer dagen bijna uitsluitend gewonnen als een bijproduct bij de winning van koper, lood en zink.

Zilver wordt een betaalmiddel

Zowel goud als zilver staan aan de wieg van ons huidige geldstelsel. Doordat deze edele metalen zo geliefd en schaars waren, kon iemand die deze metalen in bezit had, vrijwel alles verkrijgen als ruilmiddel. Doordat de waarde ook redelijk stabiel was, werd het als geld gebruikt en werden er munten van geslagen. Zelfs na de introductie van papiergeld, werden de meeste valuta gerelateerd aan de waarde van goud en zilver.

Zilver en hebzucht

In vele oude geschriften van de Grieken, de Romeinen en de Israëlieten, vinden we talloze verhalen terug over zilver. Niets was de volkeren in de oudheid echter vreemd en net zoals tegenwoordig, wekten de edele metalen de hebzucht op en dat betekende helaas ook dat ze niet altijd de beste eigenschappen in de mens naar boven haalden. Meer dan eens stonden edelmetalen aan het begin van strijd en oorlogen. Was er sprake van aanzienlijke bezittingen aan goud en zilver, dan was dat meestal niet verkregen door hard en lang te werken. Vaak werd het verkregen als buit van plunderingen, onderdrukking, of was het ‘t resultaat van een overwonnen oorlog.
Tonnen aan zilver werden in het verleden ook vaak omgesmolten om er oorlogen mee te kunnen financieren. Zo staat beschreven dat de bekende Franse Zonnekoning – Lodewijk XIV – zijn schitterend bewerkte gebruiksvoorwerpen liet omsmelten om met de opbrengst de Spaanse Successieoorlog te kunnen financieren. En niet alleen zijn eigen zilver. Edelen kregen van hem het bevel al het zilver dat in hun bezit was te laten omsmelten, wat tot gevolg heeft dat zilveren voorwerpen uit die tijd nog steeds zeer zeldzaam en dus zeer waardevol zijn.

De ‘gouden’ encyclopedie, deel 4

Het houdt niet op, goud (en niet te vergeten platina en zilver); wij raken er nooit over uitgepraat!
Edelmetalen die al sinds het ontstaan van onze planeet aarde aanwezig zijn. Zo ontstond goud in het heelal door een botsing van neutronensterren en kwam zo in de gesmolten kern van de aarde terecht. Fascinerend toch? En platina, is dat het edelste van alle edele metalen… of?

  • Platina
    Platina staat bekend als het zuiverste, duurzaamste en meest zeldzame edelmetaal ter wereld. Maar wat is het eigenlijk? Het is een scheikundig element met het symbool Pt en atoomnummer 78. Een van nature wit edelmetaal waarvan het zuiveringsproces 5 tot 6 maanden in beslag neemt. Het smeltpunt is hoog: 1772 °C.  Zuid-Afrika is goed voor 68% van de wereldproductie, gevolgd door Rusland en Zimbabwe. Door de hogere dichtheid is er meer platina nodig om een ring van dezelfde grootte te maken als een gouden ring. De productie is arbeidsintensiever en vraagt meer vakkennis. Platina sieraden bestaan voor 85 à 99% uit zuivere platina, aangevuld met bijv. iridium, ruthenium of kobalt. Staat er 900 in een platina ring, bevalt hij 90% zuiver platina. Platina verliest nooit zijn kleur, in tegenstelling tot wit goud. In de oorlog stonden veel mensen vrijwillig hun platina sieraden af voor militaire toepassingen, vanwege zijn duurzaamheid.
  • Rood goud
    What’s in a name? De naam zegt het al inderdaad: Rood goud is goud met een rode kleur…
    Het goud dat in rood goud zit, is echter exact hetzelfde als het goud dat in geel of in wit goud zit. Een sieraad van goud is namelijk nooit 100% van goud – dan zou het namelijk veel te zacht zijn – maar er worden metalen als zilver, koper en nikkel aan toegevoegd. Zo bestaat bijvoorbeeld 14-karaats goud uit 58,5% puur goud en de rest, 41,5%, is dus géén goud. Wil men rood goud produceren, dan wordt meer koper dan nikkel toegevoegd, en dat is dan ook de reden dat het goud roder is. Het aandeel goud blijft in rood goud dus hetzelfde, maar door het maken van een legering (dat is de toevoeging van andere metalen), wordt de kleur van het goud beïnvloed. Sommige mensen denken dat hoe roder het goud is, hoe meer (of minder) goud een sieraad bevat. Dat is dus een fabeltje, want de rode kleur van het goud staat in geen relatie tot de zuiverheid. Goud dat in sommige landen, zoals bijvoorbeeld Turkije of Suriname wordt verhandeld, is vaak roder maar lang niet altijd. En dat betekent dus ook niet dat rood goud per definitie uit een van die landen afkomstig is.

  • Sloopgoud
    Sieraden of voorwerpen van goud die oud, kapot of helemaal versleten zijn, noemt men sloopgoud. Het goud van sloopgoud is niet anders van samenstelling dan nieuw goud; het is immers alleen een aanduiding voor de staat waarin het gouden voorwerp of sieraad zich bevindt. Ook de waarde van sloopgoud is niet anders dan van ‘nieuw’ goud. Sloopgoud wordt door inkopers vaak en graag ingekocht tegen actuele dagkoersen. De koers van goud fluctueert door diverse factoren, zoals vraag en aanbod, economie, koers van de dollar, politieke onrust en oorlogen, geldontwaarding (oftewel inflatie) en de overheid. Sloopgoud wordt later vaak omgesmolten (‘gesloopt’). Gouden munten en baren worden meestal niet omgesmolten, want deze vormen van goud zijn gestandaardiseerd, hetgeen betekent dat exact bekend is hoeveel zij wegen en hoe hoog het goudgehalte is.

Wit goud
Wit goud komt als metaal in deze vorm niet in de natuur voor. Goud dat in de natuur wordt gevonden, is namelijk ALTIJD geel van kleur. Wit goud wordt door de mens wit gemaakt. Het is namelijk een samenstelling – oftewel – legering – van geelgoud met zilver, palladium en soms ook koper. Er kunnen grote verschillen in zowel kleur als prijs van wit goud bestaan omdat wit goud op diverse manieren kan worden gelegeerd. Een voorbeeld daarvan is rhodineren. In dat geval wordt een gouden sieraad verguld met een dun laagje Rhodium; een wit edelmetaal. Hierdoor krijgt het sieraad dus een witte goudkleur. Nadeel is wel dat het buitenste laagje er na enige tijd, of bij intensief gebruik, van af kan slijten. Een andere methode is legering met veel zilver of nikkel. In de legering wordt dan een grotere hoeveelheid dan anders aan zilver of nikkel toegevoegd. Dat zijn beide witte metalen, waardoor de goudkleur zijn witte uiterlijk verkrijgt. Het aandeel goud in de legering blijft hetzelfde goud van bijv. 14 of 18 karaat.
Wist u overigens, dat er naast de meest bekende kleuren goud (geel, rood en wit) er nog andere kleuren goud bestaan? Ja echt! Groen goud, paars goud en blauw goud bestaan ook! De kleuren ontstaan allemaal op dezelfde wijze: door het goud met andere (edel)metalen te mengen.

Is wit goud meer waard dan geel goud?
Het goud in wit goud is niet anders als goud van andere kleuren; dat maakt dus geen verschil voor de waarde. Wit goud van 14 karaat is niet anders dan geel goud van 14 karaat en heeft dus dezelfde waarde. Soms worden mensen op het verkeerde been gezet, doordat sieraden van wit goud vaak iets duurder zijn dan sieraden van geel goud. Dat zit hem echter niet in het aandeel aan goud, maar in het arbeidsproces. Het is immers meer werk om wit goud te maken door de legeringen en die prijs vindt u uiteraard terug in het eindproduct; het wit gouden sieraad. Wilt u wit goud verkopen, dan krijgt u er helaas niet méér voor terug dan voor geel of rood goud, of welke andere kleur goud ook. Het (sloop)goud dat wordt ingekocht wordt immers weer omgesmolten en dan gaat het puur om de prijs van het metaal.

De ‘gouden’ encyclopedie, deel 3

Wij vervolgen deze week onze blog over met de meest gestelde vragen over goud, in deel 3 van onze ‘gouden encyclopedie.

  • Gouden tientje
    Gouden tientjes werden aan het eind van de 19e eeuw/begin 20e eeuw vaak geslagen en uitgegeven. In totaal zelfs meer dan 40 miljoen (!) en vele daarvan bevinden zich nog onder de mensen. De prijs van gouden tientjes geldt altijd voor onbeschadigde munten. Munten die uit een hanger of ander sieraad komen zijn altijd beschadigd, of niet meer op gewicht. In dat geval worden ze als sloopgoud ingenomen en dat heeft invloed op de inkoopprijs. Wilt u uw gouden tientjes verkopen, ga dan altijd langs bij een erkende en betrouwbare goudhandelaar. Gouden tientjes worden ook gekocht als belegging of verzameling. Beroemd is het gouden tientje uit 1897, Wilhelmina met lang hangend haar.
  • Goud verkopen
    Er kunnen vele redenen zijn om uw goud te verkopen. U verkreeg het via een erfenis, het sieraad is kapot of u vindt het niet mooi meer. Vaak ligt het vele jaren ongebruikt in een lade; eigenlijk zonde van dit kostbare goedje. U kunt uw goud verkopen aan een betrouwbare goudinkoper, in de vorm van sieraden, sloopgoud, oud goud, gouden tanden, dentaal afval, gouden munten of baren en zelfs industrieel goud. Een erkende goudhandelaar zal altijd een transparante werkwijze hebben waarbij u meekijkt bij het testen, wegen en berekenen. U krijgt direct uitbetaald, per bank of contant.
  • Gouden vijfje
    Een gouden vijfje oftewel gouden vijf gulden, met de afbeelding van Koningin Wilhelmina weegt 3,36 gram en heeft een goudgehalte van 900/1000 en bestaat uit 3,02 gram fijngoud. De oplage bedroeg 1 miljoen stuks met het jaartal 1912. Er zijn ook Gouden vijfjes van Koning Willem 1, Willem 2 en Willem 3, in beperktere oplagen. Er zijn bijzonder kostbare gouden vijfjes bekend met een waarde van ruim boven de € 1.000. Van 1826 tot en met 1912 zijn in totaal 4 miljoen gouden vijfjes geslagen.
  • Kenmerken van goud
    Kenmerken van goud zijn duurzaamheid, kneedbaarheid, elektrische geleidbaarheid, taaiheid en lage weerstand. Water en zuurstof hebben geen invloed op goud en goud kan niet oxideren, niet roesten. Al deze parameters maken dat goud een brede toepassing heeft, van de sieradenindustrie tot aan de geneeskunde, tandarts, de industrie en farmaceutische industrie.
  • Koningswater
    Dit is de vloeistof waarmee goud op echtheid en gehalte wordt getest: een mengsel van salpeterzuur en zoutzuur. Dus behoorlijk giftig! Goud lost op in Koningswater en met het mengen in de juiste verhouding zoutzuur en salpeterzuur, kan met het gehalte aan goud bepalen. Egyptenaren en Romeinen gebruikten dit al om echt van nep goud te kunnen onderscheiden! In hoge concentraties gebruikt men het om goud in niet pure vorm te zuiveren naar fijngoud.
  • Ligaturen
    Ligaturen zijn onzuiverheden. Puur goud noemen we een edelmetaal van 999-standaard. Daarin zitten geen onzuiverheden. Het belangrijkste verschil is de zachtheid van het goud.
  • Oud goud
    Wanneer u online zoekt naar de term ‘goud verkopen’, zult u vaak de term ‘oud goud’ zien staan. Eigenlijk is het een rare benaming, want oud goud is in feite hetzelfde als nieuw goud. Al het goud is immers ‘oud’, want het is niet gisteren of vandaag ontstaan. In een nieuwe gouden armband van 20 gram, zit net zoveel goud als in een oude gouden armband van hetzelfde gewicht. Met oud goud wordt vaak bedoeld, goud dat niet meer gedragen wordt, uit de mode is, of waarvan bijvoorbeeld een schakel of een slotje defect is.  Het heeft dus niets met de kwaliteit van het goud te maken. Oud goud wordt ingekocht door inkopers tegen de actuele goudkoers, al naar gelang gewicht en karaat.

Heeft u nog een vraag over goud? Stel hem gerust; wij zijn benieuwd wat ú nog graag zou willen weten over goud!