Skip to main content

Maand: januari 2024

Het goud van de Inca’s: Zweetdruppels van de zon

Het goud van de Inca’s, dat in overvloed werd aangetroffen in de Andes-regio van Zuid-Amerika, blijft tot op de dag van vandaag een intrigerend en legendarisch aspect van de Inca-cultuur. Dit kostbare metaal, dat voor de Inca’s veel meer betekende dan alleen een edelmetaal, heeft een unieke geschiedenis die ons inspireert en boeit.

Religieuze en spirituele rituelen

Het Inca-rijk, dat floreerde in de vroege 15e eeuw, stond bekend om zijn uitgebreide goudwinning. De Inca’s geloofden dat goud de zweetdruppels van de zon waren, en het had daarom een diepe spirituele betekenis. Het goud diende niet alleen als decoratie voor hun tempels en paleizen, maar ook als onderdeel van hun religieuze rituelen.

Een van de meest iconische voorbeelden van het goud van de Inca’s is de Zonnetempel in Cusco, ook wel bekend als de “Qorikancha”. Hier was bijna elk oppervlak bedekt met goudplaten, gouden beelden en versieringen die de grootsheid van de zon vereerden. Helaas werd veel van dit prachtige goud door de Spanjaarden geplunderd en omgesmolten, maar enkele overblijfselen en reconstructies getuigen nog steeds van de pracht en praal van de Inca-beschaving.

Veelzijdig vakmanschap

Naast religieuze en ceremoniële doeleinden gebruikten de Inca’s goud ook voor het maken van sieraden, beeldhouwwerken en gebruiksvoorwerpen. Het vakmanschap en de verfijning van hun gouden artefacten waren opmerkelijk. Van kleine gouden amuletten tot grote gouden pannen, het goud van de Inca’s was veelzijdig en elegant. Maar wat maakt het goud van de Inca’s zo intrigerend? Het is niet alleen de schittering en schoonheid, maar ook de rijke cultuur en geschiedenis die erachter schuilgaan. Het goud weerspiegelt de complexe relatie die de Inca’s hadden met hun omgeving, hun spirituele overtuigingen en hun ongelooflijke technologische prestaties in de mijnbouw en metallurgie. (Metallurgie is de bestudering van ertsen, materialen en metaallegeringen, waarbij men kijkt naar de eigenschappen en de toepassing daarvan.)

De herinnering blijft

Helaas is veel van het oorspronkelijke goud van de Inca’s verloren gegaan, maar de erfenis van dit edele metaal leeft voort in de verhalen, kunst en cultuur van Zuid-Amerika. Het herinnert ons eraan dat goud niet alleen een kostbaar metaal is, maar ook een krachtig symbool van menselijke creativiteit en spirituele diepgang. Het goud van de Inca’s blijft een schitterende herinnering aan een verloren beschaving die ons tot op de dag van vandaag blijft inspireren en verwonderen. Goud doet ook in dit verhaal zijn naam ‘edelmetaal’ alle eer aan.

Goud negatief in het nieuws

Landelijke kranten openden onlangs met deze kop: ‘Jacht op criminelen die coke-miljoenen witwassen. Ze doen alsof het goud uit hun eigen mijn komt”.
Waar ging dit over? Vermeende kopstukken uit de cokehandel zouden hun drugsmiljoenen witwassen door middel van goud. “Met dank aan dubieuze mijnbouwers, handelaren en juweliers”, aldus Het Parool.

In oktober 2023 zetten agenten van de landelijke Dienst Infrastructuur op de A1 in Nederland een auto met Duits kenteken aan de kant, waarin zij een onverwachte buit aantroffen; dat bleek letterlijk een gouden zet, aldus de krant. Wanneer de chauffeur zich enigszins zenuwachtig gedraagt, stuiten de agenten op een rolkoffer vol met goud die zich in de achterbak bevindt. Op zich is het niet verboden om goud te vervoeren, maar aangezien de vereiste papieren ontbreken, besluiten de agenten om de hele handel in beslag te nemen. De persoon die aangehouden werd, mag overigens zijn weg gewoon vervolgen.

Malafide goudhandel

Een dergelijke vondst zou ook in het verleden hoogstwaarschijnlijk aanleiding zijn voor een dieper onderzoek, maar dit keer kreeg de Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit (NSOC) een telefoontje. Daarin doen zes diensten (politie, Openbaar Ministerie, marechaussee, belastingsdienst, douane en Fiod) gezamenlijk onderzoek naar misdaadfenomenen. Prioriteit op hun lijst is de malafide goudhandel.

Goud is namelijk populair in de onderwereld, vanwege het kennelijke gemak waarmee met drugsgeld in goud kan worden geïnvesteerd. Volgens justitie wassen bekende criminelen honderden kilo’s goud op die manier wit.

Goud is immers waardevast, criminelen kunnen er overal mee terecht en wereldwijd betaalt men er dezelfde prijs voor. Wanneer goud wordt omgesmolten, is de herkomst ook nog eens nauwelijks te achterhalen. Goud is ook nog eens betrekkelijk klein qua omvang. Zo is een goudbaar met een gewicht van 1 kilogram, grofweg
€ 60.000 waard, terwijl die baar nauwelijks het formaat heeft van een smartphone.

Honderdduizend kilogram goud op Schiphol

In Nederland lopen op dit moment meerdere onderzoeken van de recherche naar de belangrijkste spelers in de goudhandel. Op alle vliegvelden en havens is men ook gefocust op het kostbare edelmetaal. Nederland schijnt een belangrijk schakelpunt te zijn in de wereldwijde handel in goud. Elk jaar komt er maar liefst 100.000 kilogram goud op Schiphol voorbij. Suriname is een van de belangrijkste goudexporteurs, en die handel verloopt van oudsher al via Nederland. Uit onderzoek bleek dat criminelen in Suriname mijnbouw concessies verkrijgen en daardoor het recht hebben om goud te delven. Met drugsgeld kopen zij vervolgens illegaal gedolven goud uit een van de buurlanden, bijvoorbeeld Frans Guyana. Men verkoopt dat goud dan weer aan legale handelaren, als zijnde afkomstig uit de eigen mijn. En voilà: het drugsgeld is witgewassen, aldus de NSOC.

Een bekende speler in de wereldwijde handel van cocaïne, die in Nederland wordt vervolgd voor witwassen, zou voor 6 miljoen euro aan goudstaven hebben liggen in zijn villa in Suriname, maar volgens justitie vond men bij een huiszoeking niets meer omdat betrokkene vlak voor de inval was getipt. Hij gaf echter toe dat hij wel degelijk goud in huis had, dat echter eigendom zou zijn van de vicepresident van Suriname, die hem gevraagd zou hebben om het goud te verkopen.

Crimineel geld

Volgens onderzoek van het NSOC blijkt ook dat crimineel geld op dezelfde manier wordt witgewassen dankzij de goudmaffia in Afrika. Het edelmetaal wordt soms gebruikt om miljoenenwinsten die men met de drugshandel maakt, naar buiten Europa te verplaatsen. Criminelen zitten zelf niet zozeer in de goudhandel, maar hebben zogenaamde facilitators, die alles voor hen regelen. Een volgende stap nu men doorheeft hoe de balletjes rollen, is om de sleutelspelers in het hele circuit aan te pakken. En dat, is slechts een kwestie van tijd, aldus de woordvoerder van het NSOC. Wellicht zijn hun gouden dagen binnenkort dus geteld.