Skip to main content

Maand: juli 2022

Goud komt letterlijk uit de lucht vallen

Geschreven door LinQxx op . Gepost in Uncategorized. Geen reacties op Goud komt letterlijk uit de lucht vallen

Goud is een zuivere stof, die uit één soort atomen bestaat: de goudatomen, oftewel ‘Au’. Goud kun je niet zelf maken door bijvoorbeeld een chemische reactie op te wekken, omdat goud een basiselement is. Je zou denken dat de wetenschap inmiddels wel ver genoeg gevorderd is om dat wel mogelijk te maken, bijvoorbeeld door een kernsplitsings-reactie zoals bij een atoombom. Maar zelfs de meest hevige kernreactie zou niet meer dan een fractie aan goud opleveren, dus dat zou absoluut niet rendabel zijn. Voor het ontstaan van goud zijn veel heftiger kernreacties nodig en wel ver buiten onze eigen planeet.

Hoe ontstaat goud?

Goud ontstaat op het moment dat er een kernreactie plaatsvindt door een extreem grote massa. Sterren die minstens tienmaal zwaarder zijn dan de zon, zijn daarvoor de potentiële bronnen. Het goud dat zo ontstaat zal erachter aan de sterren blijven plakken en komt niet in het heelal terecht tot het moment dat de sterren exploderen (‘supernova’) of op elkaar botsen. Pas dan zullen de buitenste schillen van de sterren wegschieten en juist in die buitenste lagen zal zich het goud bevinden dat door de sterren werd aangemaakt.

Goud daalt op de aarde neer

Na de eerste sterrenexplosies werden vele andere sterren gevormd uit de vrijgekomen stoffen. Gaswolken dwarrelden in het heelal rond en die vormden de basis van de zon en andere planeten van ons zonnestelsel. Dezelfde basisstoffen als van de zon, zijn ook te vinden in die planeten en goud is één van de kostbare onderdelen. Toen de zon en de aarde +4,6 miljard jaar geleden ontstonden, was het meeste goud dat op onze aarde gevonden wordt dan ook al aanwezig; eigenlijk heel bijzonder als je er goed over nadenkt. Goud in zijn meest pure vorm bestaat uit 99,9% goud en is zelfs te koop en bijvoorbeeld gouden munten en goudbaren.

Er komt geen goud meer bij

Het is niet waarschijnlijk dat er grote hoeveelheden goudwolkenop onze hoofdenzullen neerdalen. De hoeveelheidgoud diewe nu nog vinden, zal niet veel anders zijn dan over duizenden jaren. Wie weet bergen andere sterrenstelsels wel enorme hoeveelheden goudin zich, maar zolang dievoor ons onbereikbaar zijn, zal goud altijd een kostbareen uniekedelfstof blijven. Dat betekent ook dat goud nu en in de verre toekomst zijn unieke waarde zal behouden.

Kent u de geschiedenis van goud?

Geschreven door LinQxx op . Gepost in Uncategorized. Geen reacties op Kent u de geschiedenis van goud?

Goud – aurum in het Latijn – is een zeer geliefd edelmetaal dat minimaal net zo oud als onze planeet aarde. Al het goud dat gevonden wordt op aarde is ontstaan toen een grote ster explodeerde en de stofdeeltjes in het zwaartekrachtveld van onze zon terechtkwam, op het moment dat de planeten in ons zonnestelsel gevormd werden. Hoe bijzonder is dat?
Een edelmetaal is een scheikundige aanduiding voor metalen die niet aangetast worden door zuur of oxidatie. Ook zilver en platina behoren tot de edelmetalen. Goud is relatief zwaar, dat komt door de hoge dichtheid. Zou je bijvoorbeeld een literpak yoghurt vol storten met goud, dan zou dat pak meer dan 19 kilo wegen!
Goud heeft een aantal zeer bijzondere kenmerken, zoals de kleur. De meeste edelmetalen zijn grijs- of witachtig van kleur. Maar goud heeft een heel andere en meer bijzondere kleur en wordt in vele culturen dan ook gerelateerd aan de zon. Het is een relatief zacht materiaal waardoor je het vrij makkelijk kunt verwerken en bewerken. Goud heeft een smeltpunt van 1063,85 graden Celsius en heeft nog meer bijzondere eigenschappen, zoals het uitstekend geleiden van elektriciteit en warmte. Het reflecteert licht bijzonder goed en het is door de eeuwen heen een kostbaar materiaal gebleven, mede natuurlijk omdat het schaars is.

Wie ontdekte de bijzondere waarde van goud?

Men gaat ervan uit dat de Egyptenaren degenen waren die voor het eerst goud ontdekten. Egyptenaren waren hun tijd vér vooruit. Gebleken is dat zij al 2.600 jaar voor Christus goud als betaalmiddel gebruikten en Egyptenaren waren meesters in het bewerken van goud tot sieraden en ornamenten. In het graf van de bekendste Egyptische farao Toetanchamon, werd een schat aan voorwerpen en sieraden van goud gevonden, waaronder de meest waardevolle: het gouden dodenmasker van Toetanchamon. In vele musea over de hele wereld zijn tal van voorbeelden te zien van de prachtige ambachtelijk gemaakte sieraden en voorwerpen van de Egyptenaren, die zelfs in onze huidige tijd – duizenden jaren later – nog steeds niet zouden misstaan. Ook in Zuid-Amerika speelde goud een belangrijke rol bij de Inca’s en de Azteken. Spanjaarden die ruim 500 jaar geleden aan land kwamen, troffen enorme hoeveelheden goud aan in de vorm van sieraden en allerlei gebruiksvoorwerpen. Helaas smolten de Spanjaarden deze vaak al snel om tot goudstaven.

Goud zorgt voor dollartekens in de ogen..

En wat te denken van de ‘goldrush’ zoals die halverwege de 19e eeuw in Amerika plaatsvond? In 1848 ontdekt timmerman James Marshall voor het eerst een geelachtig metaal tussen zand en grind in de American River in California. Hij haast zich naar het huis van zijn opdrachtgever John Sutter, alwaar een test met koningswater uitwijst dat het om goud gaat. Het gerucht verspreidt zich razendsnel en zorgt voor een gigantische toeloop van mannen die halsoverkop richting vindplaatsen vertrekken in de hoop snel rijk te worden.  Er zijn nog geen regels in het begin en velen denken dat de welvaart aan de horizon gloort, maar het is een hardvochtig en zwaar bestaan. De gouddelvers leven in erbarmelijke omstandigheden; tenten en houten bouwvallen en het werk is zwaar. Vaak wordt de helse werkweek afgesloten met vertier en geweld, in saloons, bordelen en goktenten. Er zijn geen voorzieningen en de straten raken ernstig vervuild. Wie wel rijk wordt, zijn de handelaren die brood zien in de grote toeloop van gelukszoekers en die bouwmaterialen, munitie, voedsel en grafstenen verkopen.  In latere jaren neemt de goudvoorraad af en zijn gecompliceerdere technieken nodig om het dieper gelegen goud te bereiken. Discovery Channel en National Geographic Channel zenden series uit waarin professionele gouddelvers gevolgd worden. En dan blijkt dat zelfs vandaag de dag het winnen van goud geen sinecure is.

China: the place to be

De grootste goudproductie vinden we tegenwoordig in het verre oosten, in China, dat de leidende positie van Zuid-Afrika inmiddels heeft overgenomen. Ook in Indonesië wordt behoorlijk wat goud gewonnen. In Europa zit te weinig goud in de grond om rendabel te zijn voor delving. In Nederland of België zul je na heel veel geduld hooguit wat goudschilfers vinden in de grote rivieren, dus rijk zul je daar niet van worden.
Al met al zijn vele volkeren al duizenden jaren lang gefascineerd door die bijzondere delfstof goud, tot op de dag van vandaag en ongetwijfeld ook tot ver in de toekomst.